Biografie = biologie

Aangemaakt zondag 2 maart 2008

Ook al zijn lichaam (samengevat als biologie) en geest (beperkt tot biografie) niet te scheiden en even veel waard. Toch heb ik de indruk dat het menselijk lichaam de laatste eeuwen iets te overdreven veel aandacht heeft gekregen van de wetenschap, waardoor de geest richtingloos en betekenisloos is geworden.

Ik als sociale wetenschapster ben geïnteresseerd in de werking van de menselijke geest op de vorming van het lichaam: de levenshouding, de gedragslijn die men volgt in het leven. Biologie heeft ook mijn interesse, omdat andersom de vorming van het lichaam weer invloed uitoefent op ons wereldbeeld: via de lichaamshouding, de gestolde ervaring fysiek in kaart gebracht.

Biografie is de weergave in verhaalvorm van je wereldbeeld. In je geest vorm je een verhaal over wie je bent, wie de ander is, wat er gebeurt om je heen en waarom. De ontwikkelingspsycholoog ziet al heel kleine kinderen dit doen en dat noemt ze/hij de Theory of mind, een verklarend idee. Als je een overtuiging van jezelf gelooft, ga je het automatisch waarmaken. Dat noemen ze in de psychologie ‘zelfvervullende voorspelling/verwachting’. Je verbindt je met een idee en om je heen zoek je bewijzen die dit idee staven. Je moet wel heel objectief van nature zijn als je geen bewijzen zult vinden! Want wat je aandacht geeft gaat bestaan. Zo kan je letterlijk je meest angstige hersenschimmen gaan waarmaken. Daarom ben ik een voorstander van positieve aandacht: alles wat ik zie relativeer ik tot een verhaalvorm waarin ik me kan vinden. Vanuit het idee dat het glas half leeg of half vol is. En daar heb ik het al heel druk mee.

Als alles wat er gebeurt om je heen slechts een verhaal én een biologisch feit is, wat blijft er dan over voor je zin in het leven? Als het toch niet uitmaakt welk moreel gedrag je verkiest, omdat alles een waargemaakte illusie is, wat zal je je dan nog druk maken?

Ik denk dat het tijd wordt om minder resultaatgericht te denken en meer procesgericht. Het gaat in de eerste plaats om de ervaring, de les die je leert. Het evalueren van de keuzen die gemaakt zijn. Gedrag is slechts een verzameling symptomen door de bril van de bioloog. Evoluerend gedrag door toevallige gebeurtenissen.

Welk levensverhaal wil jíj achterlaten? Welk verhaal wil je (be)leven? Waarvoor wil jij (een beetje) sterven? Waarvoor ben jij gegáán, dat is de kwestie! Dat noem ik zelfverantwoordelijke zelfbepaling! Word je lichaam je leraar of je meester? Ik kies per voorkeur voor het eerste.